Podstawowym elementem rehabilitacji dzieci jest rehabilitacja wieku rozwojowego, w której wykorzystuje się możliwości i szanse jakie daje rozwój dziecka w 1 roku życia, aby zapobiec kalectwu i pomóc dzieciom z wadami wrodzonymi lub wcześnie nabytymi. Opiera się ona na wykształcaniu u małego dziecka samodzielności i umiejętności komunikacyjnych.

Dziecko przed przystąpieniem do terapii metodą Vojty przechodzi kliniczną ocenę rozwoju i jest to:

  1. Ocena reaktywności posturalnej, czyli ocena wszystkich reakcji potrzebnych do zmiany pozycji ciała w przestrzeni.
    Umożliwia to wykrycie zakłóceń w kierowaniu mechanizmami posturalnymi prze ośrodkowy układ nerwowy ( OUN ), a także ocenę poziomu rozwoju dziecka w danej chwili. Reaktywność posturalną ocenia się na podstawie reakcji nagłej zmiany położenia ciała w przestrzeni ( reakcje ułożenia ).
  1. Ocena spontanicznej motoryki.
    Każdy poziom rozwoju posiada charakterystyczne zachowania dziecka w zakresie orientacji, chwytności, lokomocji, które wymagają odpowiedniego rozwoju motorycznego. Vojata jasno określa kolejne etapy rozwoju motorycznego opartego na wielokątach, np. dziecko w 3 m-cu życia podpiera się na łokciach tworząc trójkątną płaszczyznę podparcia; w 4, 5 m-cu życia dziecko odrywa jedną rękę od podłoża do chwytu, przechyla się lekko na bok, a kończyna dolna po tej stronie tworzy nowy punkt podparcia na kolanie;
  1. Diagnostyka rozwojowa.
    “Monachijski test diagnostyczny funkcji wieku rozwojowego w 1 – 3 roku życia”. Na podstawie tego testu dokonuje się w odstępach miesięcznych oceny tzw. wieku raczkowania, wieku siedzenia, wieku chodzenia, wieku chwytania, wieku zręczności, wieku postrzegania, wieku mówienia, wieku rozumienia mowy, wieku rozwoju społecznego i wieku rozwoju samodzielności.

Terapia Vojty oparta jest na fazach rozwoju lokomocji i torowaniu drogi neurologicznej

Terapia Vojty oparta jest na fazach rozwoju lokomocji i torowaniu drogi neurologicznej. Za pomocą stosowania całościowych zachowań lub wzorów wykonywania ruchów przeciw oporowi w centralnej osi ciała ( głowa, tułów, biodra i barki ) uzyskuje się u osób spastycznych powrót koordynacji mięśni i tzw. ” ciszę motoryczną “.

Podstawowymi odruchami wykorzystywanymi w terapii metodą Vojty jest odruch pełzania naprzemiennego i odruch obrotu wokół własnego ciała. Wyzwalanie odruchu pełzania i obrotu według prawidłowego wzorca uzyskuje się za pomocą :

  • Pozycji ułożeniowej, czyli pozycji wyjściowej, która wprowadza w stan aktywacji i niestabilnego ułożenia;
  • Punktów stymulacyjnych, które mają charakter proprioceptywny. Znajdują się na mięśniach ( pośladkowy średni ) i okolicach okołokostnych ( strefa piersiowa, nadkłykieć przyśrodkowy kości ramieniowej, wyrostek barkowy łopatki, kolec biodrowy przedni górny, wewnętrzny brzeg łopatki, wyrostek rylcowaty kości promieniowej, strefa tułowiowa, nadkłykieć przyśrodkowy kości udowej, guzowatość kości piętowej ). Stosuje się ty zasadę sumacji przestrzennej punktów ( stymulacja jednocześnie kilku punktów ).
  • Oporowaniu pozycji wyjściowej, czyli stawianie oporu przeciw prowokowanemu ruchowi dziecka, Występuje tu sumacja czasowa stymulacji, która trwa od1 do 5 minut.

O skuteczności połączenia tych trzech elementów terapii decyduje rozwój funkcjonalny mózgu dziecka, jego stan psychiczny i motywacja do ruchu.

Wskazaniami do stosowania metody Vojty są :

  • zaburzenia centralnej koordynacji nerwowej ( między 3 a 6 miesiącem życia dziecka
  • daje bardzo duże szanse całkowitego wyleczenia )
  • przepuklina oponowo – rdzeniowa
  • przepuklina mózgowo – rdzeniowa
  • porażenie nerwów obwodowych i splotów nerwowych
  • skolioza wrodzona ( osteogenna ) i skolioza młodzieńcza
  • artrogrypoza wielopostaciowa wrodzona
  • mózgowe porażenie dziecięce
  • kręcz mięśniopochodny wrodzony i kręcz kostny
  • neurogenne dysplazje stawów biodrowych
  • choroba Pertesa
  • zaniki rdzeniowe mięśni ( dystrofie mięśniowe )
  • stwardnienie rozsiane ( SM )
  • wylewy do mózgu u dorosłych
  • złamania kręgosłupa z uszkodzeniem rdzenia
  • porażenie nerwu twarzowego okołoporodowe

Przeciwwskazania do stosowania metody Vojty :

  • brak tolerancji dziecka do pewnych pozycji ułożeniowych
  • stany zapalne np. ropień
  • padaczka
  • stany nowotworowe
  • temperatura powyżej 38.0 st.C
Kategoria: Rehabilitacja dziecięca